Câu chuyện não thông minh hơn & Growth Mindset thật ra là một. Mình để câu hỏi về não, để tăng tính tò mò của người đọc, vì thông thường chúng ta sẽ đi kiếm tìm câu trả lời cho một thứ có vẻ bí mật, chứ chúng ta ko thích nghe giảng đạo lý 😉
Reflect lại, trong cả tháng này, có lẽ mình đã có tới 10 lần tương tác với chủ đề Growth Mindset.
Lần 1. Làm việc với bên Học viện Agile để lên lịch khoá học Growth Mindset do anh Dương Trọng Tấn dạy.
Lần 2. Xem video TED Talk của tiến sỹ Carol Dweck về “The power of believing that you can improve”: https://www.ted.com/talks/carol_dweck_the_power_of_believing_that_you_can_improve/discussion.
Lần 3. Đọc sách Growth Mindset của tiến sỹ Carol Dweck.
Lần 4. Viết 2 bài trên Stories: một giới thiệu góc nhìn mới mẻ của Growth Mindset & một bài giới thiệu khoá học
Lần 5. Đi học lớp Growth Mindset của anh Tấn cùng với 15 anh chị em khác trong Magestore
Lần 6. Về nhà làm Flash Card online cho chủ đề Growth Mindset.
Lần 7. Tiếp tục làm bản Print cho Flash Card Growth Mindset.
Lần 8. Được chị Chi rủ chia sẻ cùng cho các bố mẹ ở Kidzplay về chủ đề này.
Lần 9. Viết bài viết này. Và lần thứ 10 sẽ là đứng chia sẻ với các bố mẹ ở Kidzplay thật :)))
Sự intensive này đến từ câu chuyện, đầu tiên là sếp, rồi đến mình và những người bạn làm cùng mình tin rằng góc nhìn sẽ là thứ hình thành cuộc đời của bản thân chúng ta. Như anh hùng dân tộc Gandhi của Ấn Độ từng nói:
Niềm tin của chúng ta sẽ hình thành nên suy nghĩ. Suy nghĩ thành lời nói. Lời nói thành hành vi. Hành vi thành thói quen. Thói quen thành gía trị. Và giá trị sẽ là cuộc đời. Nếu cần lựa chọn tận gốc cách để thay đổi cuộc đời mình, mình sẽ thay đổi suy nghĩ của mình trước. Mình tin những gì đã đến trong đầu chúng ta rồi cũng có thể đi, có thể thay thế và được làm mới lại, chỉ là vấn đề phương pháp và thời gian.
Người có growth mindset là người luôn tin rằng trí thông minh, năng lực của bản thân có thể thay đổi được thông qua học tập và rèn luyện. Từ đó họ luôn khao khát học hỏi, sẵn sàng đối đầu với thử thách. Trái ngược với Growth Mindset là Fixed Mindset, là người tin rằng trí khôn năng lực là do gen quy định, không có gì có thể thay đổi được. Họ dễ buông bỏ mà không tìm cách xử lý và cũng muốn né tránh thất bại cho bản thân mình. Nghe thế này là đã muốn từ chối việc “Chúng ta là người có Fixed Mindset” nhỉ 😀 Sự thật cho thấy một con người luôn tồn tại cả Fixed & Growth, trong các lĩnh vực khác nhau. Và Growth Mindset cũng không phải là thứ sinh ra đã có ngay lập tức, mà chúng ta cần có phương pháp để rèn luyện lối tư duy này.
Carol Dweck – Tiến sĩ đại học Stanford đã dành cả cuộc đời của mình để nghiên cứu về Growth Mindset, để chứng kiến những cuộc thử nghiệm về lời nói, về sự động viên tạo ra sự khác biệt như thế nào ở các nhóm xã hội khác nhau. Trong phần mở màn bài thuyết trình TED của mình, bà kể câu chuyện ấn tượng về một cấp 3 tại Chicago.
Những học sinh trường này phải vượt qua một vài course để được tốt nghiệp. Và những học sinh không pass qua những yêu cầu này, họ sẽ nhận được kết quả là “NOT YET” Nếu kết quả trả về là Trượt/FAILED, thì sao nhỉ? Nó ngầm chỉ việc bạn chẳng là gì cả, bạn sẽ cực shocked và mất phương hướng. Khi câu trả lời là Not Yet, bạn hiểu bạn đang trong một đường cong học tập “learning curves”, có thể có sự trồi sụt nhưng chắc chắn nó sẽ đưa bạn tới một tương lai tốt hơn.
Cơ sở khoa học để Carol Dweck tò mò đến vậy khi khám phá hành vi con người là việc Não của chúng ta có thể trở nên thông minh hơn. Cũng giống như cơ (muscle), chúng ta luyện tập nhiều nó sẽ trở nên to và khoẻ hơn. Não cũng vậy. Mỗi lần bản thân chúng ta vượt qua Comfort Zone để học hay làm một việc khó, các nơ ron thần kinh của bạn sẽ tạo ra những gắn kết mới & khoẻ hơn, theo thời gian, bạn sẽ trở nên thông minh hơn (smarter) Hình ảnh sau đây là thứ khiến mình rất ghi nhớ, và thực sự tin hơn nữa, tin 100% luôn về câu nói “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”
Ảnh bên trái chỉ rằng khi vượt qua comfort zone, các neuron trong não của chúng ta có thể tạo những sợi dây liên kết mới, chắc hơn, khoẻ hơn, và từ đó chúng ta trở nên thông minh hơn. Ảnh bên phải là hình ảnh bài báo đã từng gây ra chấn động giới nghiên cứu về việc Não của chúng ta trở nên thông minh hơn khi được luyện tập (đọc bài gốc)
Và khi nghiên cứu hoạt động của não trên 2 nhóm đối tượng Fixed Mindset & Growth Mindset, người ta cũng đã phát hiện ra một điều: Khi đặt trong tình huống phạm phải sai lầm, người có Growth Mindset thể hiện một hoạt động tích cực trong bộ não chứng tỏ họ rất “engage” với lỗi lầm, họ nghĩ về nó, xem học được gì, rút kinh nghiệm gì từ đó. Còn người có Fixed Mindset thì gần như không có hoạt động não bộ nào trước lỗi lầm này, họ thường “run away from mistake” như lời tác giả nói.
Nhắc về sự hoạt động của não bộ, thì không thể không nhắc đến bài viết này trên tạp chí Brain World Magazine: https://brainworldmagazine.com/the-mind-always-grows/. Một bài rất chi tiết và kể lại những công trình nghiên cứu về bộ não của con người. Mình xin phép trích dẫn một vài đoạn đặc trưng:
“The brain continually refines its processing capacities to meet the challenges with which it is presented,” write Schwartz and Begley. “This increases the communicative power of neurons and circuits that respond to oft-received inputs or that are trapped for habitual outputs. It is the brain’s astonishing power to adapt and change, to carry with it the inscriptions of our experiences, that allows us to throw off the shackles of biological materialism, for it is the life we lead that creates the brain we have, and all of this involves the brain’s and mind’s memory of experiences.”
Ngôn ngữ khoa học có 1 từ mô tả trạng thái growing này của não. Đó là Neuroplasticity
Quay trở lại cuộc sống của chúng ta. Growth Mindset hay Fixed Mindset hay được thể hiện qua lời nói/ngôn ngữ của bản thân mình và cách chúng ta ứng xử trong tình huống đó. Thử xem Growth Mindset trong công việc, mối quan hệ & năng lực của bản thân như thế nào nhé.
Growth Mindset trong công việc: Thay vì nghĩ “Khó quá, thôi bỏ đi, tôi chỉ làm đến được thế kia thôi” → Hãy nghĩ lại. Thử thách giúp mình học được nhiều. Tin rằng làm việc khó, não sẽ thông minh hơn, từ đó bạn giỏi hơn.
Growth Mindset trong mối quan hệ: Bạn có thể ngồi bò đầu bứt tai vì một rạn nứt hoặc sự cãi vã trong mối quan hệ, sau đó than thân trách phận và mệt mỏi. → Hãy nghĩ việc trải qua những điều này giúp chúng ta hiểu hơn về bản thân mình & những người xung quanh mình. Mình rút ra được bài học gì từ điều này. Đó là thứ giúp bạn bước tiếp tốt hơn trong mối quan hệ.
Còn Growth Mindset trong sức khoẻ cá nhân: “Cơ thể mình sinh ra thế này thì nó chỉ được có như thế thôi” → Hãy nói “Mình có thể rèn luyện cơ thể của mình để đạt được điều mình muốn” Vấn đề không phải ko làm được mà bạn bền bỉ bao lâu để có được thứ bạn muốn. Hãy nghĩ đến những cuộc chạy marathon 21km, 42km. Bạn đã nghĩ gì lúc bắt đầu tập chạy và khác gì suy nghĩ của bạn sau khi có những chiếc medal đầu tiên. Rõ ràng là chúng ta có thể làm được những điều mình nghĩ là không tưởng, phải không nào?
Điều mình thích nhất trong lớp học Growth Mindset của anh Tấn là việc chúng mình được làm bài tập thực hành Growth Mindset. Bằng kỹ thuật Quan sát có chủ đích (Reflective Observation), chúng ta sẽ nhìn lại những câu hỏi hoặc hành vi của mình trong tình huống rồi sau đó nhận định xem chúng ta đang thể hiện Fixed Mindset hay Growth Mindset. Như tài liệu để lại, mình thấy anh có trích dẫn đây là những bài tập của trường Đại học Princeton. Có 2 thứ mà ở đó chúng ta quan sát được loại mindset nào đang control con người đó rõ nhất là NGÔN NGỮ & LỖI LẦM.
Có một bài tập yêu cầu chúng mình viết lại những câu nói (được cho là Fixed) theo hướng Growth. Và sau đó lí giải tại sao mình tin cách viết mới này tốt hơn, nó đang cổ vũ điều gì.
Bài tập tiếp theo thì level khó hơn nhiều là nghĩ tới một lỗi lầm (ko quá nghiêm trọng) của mình thời gian gần đây, recall lại mình đã nghĩ gì nói gì, nhận định xem đó là kiểu mindset nào và thử nói lại theo cách khác.
Sau khi học xong, và thi thoảng chiêm nghiệm những gì đang xảy ra xung quanh mình, mình mới thấy đúng là ai cũng có lúc Fixed, lúc Growth. Ai cũng biết Growth là tốt, nhưng có thể chúng ta vừa buột mồm nói ra một câu rất là Fixed. Vậy nên luyện tập là điều rất cần thiết.
Để thay đổi được, chúng ta cần kiểm soát được. Chúng ta sẽ nằm lòng những tình huống mà ở đó Fixed Mindset hay xuất hiện, gọi là Fixed Mindset Triggers. Và cũng nên lường trước thói quen bản thân mình ntn trước những tình huống này. Ôi, ai đứng trước khó chẳng ngại, đứng trước phê bình chẳng buồn, đứng trước thành công người khác chẳng 1 xíu ghen tị. Nhưng điều quan trọng chúng ta làm gì sau những suy nghĩ đó, chúng ta làm theo thật, hay dần dần chúng ta sẽ growth mindset hơn trong những tình huống này. Mình nghĩ chúng mình cần luyện tập.
Như nói ở phần đầu tiên, mình có dành thời gian làm 2 sản phẩm về Growth Mindset mang tính chất dễ dàng chia sẻ.
1 là cái Online Flash Card bằng Tool: https://quizlet.com/418122515/growth-mindset-bi-kip-tu-duy-thanh-cong-flash-cards/ Học qua Flash Card để ghi nhớ
2 là bản in được cho toàn bộ nội dung chắt chiu sau rất nhiều lần tương tác với chủ đề Growth Mindset: https://drive.google.com/file/d/1-aNS74Q49tShRibK4z82mVWdgQaktYcz/view?usp=sharing Tổng cộng có 50 cards, mình nghĩ chưa đến 5 phút nhìn, nhưng laị có những góc nhìn mới lạ về các tình huống trong cuộc sống. Thử xem nha.
Jasmine
Tháng 8/2019
